Kurulum

İlk adımımız Rust'ı kurmak olacağından Rust sürümlerini ve bunlarla ilişkili araçları yönetmek için tasarlanmış bir komut satırı aracı olan rustup aracılığıyla Rust'ı indireceğiz. İndirme işlemini gerçekleştirebilmek için internet bağlantısına ihtiyacınız olacak.

Herhangi bir nedenle rustup aracını kullanmak istemiyorsanız diğer seçenekler için lütfen kurulum sayfasını inceleyiniz.

Aşağıdaki adımlar Rust derleyicisinin en son kararlı sürümünü yükleyecektir. Rust'ın kararlılık garantileri kitapta derlenen örneklerin, Rust'ın daha yeni sürümleriyle de derlenmeye devam etmesini sağlar. Rust'ın hata mesaj ve uyarılarını sürekli iyileştirmesinden dolayı, derleyici çıktıları sürümden sürüme farklılık gösterebilir. Kurulum adımlarına uyarak yüklediğiniz daha yeni ve kararlı Rust sürümleri, beklendiği gibi bu kitabın içeriğiyle uyumlu çalışacaktır.

Komut Satırı Gösterimi

Bu bölümde ve kitap boyunca, terminalde kullanılan bazı komutları göstereceğiz. Bir terminale girmeniz gereken satırların her biri $ karakteri ile başlar. Ancak bu karakter her komutun başlangıcını gösterdiğinden ayrıca elle yazılmasına gerek yoktur. $ karakteri ile başlamayan satırlar genellikle önceki komutun çıktısını gösterir. Buna ek olarak PowerShell'e özgü örneklerde $ yerine > karakteri kullanılır.

Linux veya macOS İçin rustup Kurulumu

Rust'ı Linux veya macOS bir sistemde kullanacaksanız bir terminal açarak aşağıdaki komutu giriniz:

$ curl --proto '=https' --tlsv1.2 https://sh.rustup.rs -sSf | sh

Bu komut bir betik dosyasını indirerek Rust'ın en son kararlı sürümünü sisteminize yükleyecek olan rustup aracının kurulumunu başlatır. Kurulum esnasında sistem şifrenizi girmeniz istenebilir. Kurulumunuz başarılı olduğu takdirde işlem sonunda aşağıdaki satır görünecektir.

Rust is installed now. Great!

Ek olarak muhtemelen daha önceden sisteminize yüklenmiş olan ve derlenmiş çıktıları tek bir dosyada birlerştirmek amacıyla kullandığı bir tür bağlayıcıya ihtiyacınız olacak. Eğer bir Rust programını derlemeye çalışırken bir bağlayıcının çalıştırılamadığını bildiren hatalar alıyorsanız bu, gerekli olan bağlayıcının sisteminizde yüklü olmadığını ve elle yüklemeniz gerektiği anlamına gelir. C derleyicileri genellikle doğru bağlayıcılarla birlikte gelir. C derleyicisinin kurulumunu öğrenmek için platformunuzun belgelerine göz atmanız gerekir. Ayrıca, bazı yaygın Rust paketleri C kodlarına bağımlı olduğundan bir C derleyicisine ihtiyaç duyacaktır. Bu nedenle şimdiden bir C derleyicisi edinmeniz yararlı olabilir.

macOS için bir C derleyicisini aşağıdaki komutu çalıştırarak alabilirsiniz:

$ xcode-select --install

Linux kullanıcıları ise dağıtım belgelerine uygun olarak GCC veya Clang kurmalıdır. Örneğin, eğer Ubuntu kullanıyorsanız build-essential paketini yükleyebilirsiniz.

Windows İçin rustup Kurulumu

Rust'ı Windows işletim sisteminize kurabilmeniz için Windows için yükle adresine giderek yükleme talimatlarını uygulamanız gerekir. Kurulumun bir aşamasında Visual Studio 2013 veya sonrası için C++ derleme araçlarına da ihtiyacınız olacağını bildiren bir mesaj alacaksınız. Derleme araçlarını edinmenin en kolay yolu Visual Studio 2019 için Derleme Araçları'nı yüklemektir. Bu yükleme esnasında yüklenecek bileşenleri seçmeniz istendiğinde "C++ Derleme Araçları"nı seçtiğinizden ve Windows 10 SDK ile ingilizce dil paketi bileşenlerinin dahil edildiğinden emin olun.

Bu kitabın geri kalanı, hem cmd.exe hem de PowerShell'de çalışan komutları kullanır. Bunların arasında belirgin farklılıklar olması durumunda hangisinin kullanılacağını size açıkça belirteceğiz.

Güncelleme ve Kaldırma

rustup aracılığıyla kurduğunuz Rust'ı en son sürümüne kolaylıkla güncelleyebilirsiniz. Bunun için terminalinizde aşağıdaki komut satırını çalıştırmanız yeterlidir:

$ rustup update

Eğer Rust ve rustup aracını kaldırmak isterseniz terminalinizde aşağıdaki satırı çalıştırmanız yeterlidir.

$ rustup self uninstall

Sorun Giderme

Rust'ın sisteminize doğru şekilde kurulup kurulmadığını kontrol etmek için terminalinizde aşağıdaki satırı çalıştırabilirsiniz:

$ rustc --version

Terminalinizde Rust'ın son kararlı sürümün numarasını, kayıt değeri ve işlem tarihini aşağıdaki biçimde görmelisiniz:

rustc x.y.z (abcabcabc yyyy-mm-dd)

Gördüğünüz bilgiler bu biçimdeyse Rust'ı başarıyla yüklemişsiniz demektir. Eğer Windows kullanıyor ve bu çıktıyı göremiyorsanız Rust'ın %PATH% sistem değişkeninizde olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Bunların her biri doğru uygulanmış, yerli yerindeyse ve Rust halen çalışmıyorsa yardım alacağınız birkaç yer var. Bunlardan en erişilebilir olanı Rust'ın Discord resmi kanalı olan #beginners kanalıdır. Orada size yardımcı olabilecek diğer Rustaceans'larla (evet kendimizi bu saçma isimle adlandırıyoruz) çevrimiçi sohbet edip sorununuza çözüm bulabilirsiniz. Diğer harika kaynaklar arasında ise Rust Kullanıcıları Forumu ile Stack Overflow bulunmaktadır.

Yerel Belgeler

Rust kurulumu, çevrim dışı okuyabilmeniz için Rust belgelerinin yerel bir kopyasını da içerir. Bu yerel belgeleri tarayıcınızda okuyabilmek için terminalinizde rustup doc komutunu çalıştırmanız yeterlidir.

Standart kütüphane tarafından sağlanan bir tür veya işlev hakkında bilgi almak ve nasıl kullanılacağını öğrenmek istiyorsanız uygulama programlama arabirimi (API) belgelerini inceleyebilirsiniz.